- Prijzen voor energie liggen hoger dan ooit en dat geldt voornamelijk voor gas.
- Het lijkt interessant om je gasverbruik in huis onder de loep te nemen.
- We vergeleken het gasfornuis met koken op een inductieplaat. De vergelijking is complex, maar inductie lijkt niet per se voordeliger.
- Lees ook: Dit verbruik je aan gas met koken, douchen en de verwarming – en zoveel kun je besparen.
De energieprijzen stijgen rap en lijken voorlopig op hoge niveaus te blijven. Daarom is het wellicht verstandig minder gas te verbruiken; dat is immers de duurste energiebron van dit moment voor veel huishoudens.
De vraag is dan of het bijvoorbeeld zin heeft om het gasfornuis in te ruilen voor een inductiekookplaat. In de zoektocht naar het antwoord kwamen we terecht bij cijfers van Milieu Centraal. Die gaan uit van een gemiddeld jaarverbruik van een huishouden voor een gasfornuis van 37 kuub en 175 kWh voor koken op inductie.
Afgelopen maand lag de gemiddelde gasprijs voor contracten die 1 jaar vast staan op 1,98 euro, inclusief belastingen (de variabele prijzen liggen momenteel wat hoger nog); de gemiddelde stroomprijs per kWh lag in januari op 0,48 euro voor 1 jaar vast (ook hier liggen de variabele prijzen iets hoger). Zie hier voor een overzicht van recente prijzen voor stroom en gas.
Op basis van deze prijzen kom je op jaarbasis met 37 kuub gas uit op kosten van ruim 73 euro voor het gasverbruik en 84 euro voor koken op inductie bij een verbruik van 175 kWh. Koken op inductie is dan iets duurder dan gas, maar dit is dus mede afhankelijk van de feitelijke prijzen die je betaalt voor respectievelijk stroom en gas.
Uit verdere navraag door Business Insider bij Milieu Centraal blijkt dat de genoemde verbruikscijfers stammen uit 2011 voor inductie en 2012 voor gas. De publicatie van Milieu Centraal stamt uit 2016, wat dus ook al zes jaar geleden is. Het leek ons dus interessant om op zoek te gaan naar meer recent cijfermateriaal.
We keken hiervoor naar het gemiddelde verbruik van de nieuwste versies van zowel een gasfornuis als een inductiekookplaat, de gemiddelde tijd die de Nederlanders besteden aan koken en tot slot het effect van efficiëntieverschillen van koken op gas en inductie.
Een half uur per dag koken
Om te beginnen hebben we gekeken naar het energieverbruik van gaskookplaten en inductiekookplaten bij verschillende aanbieders zoals IKEA, Coolblue en bol.com. Wat meteen opvalt is dat het vermogen van zowel gasfornuizen als inductiekookplaten per pit of kookplaat in kW wordt genoteerd.
Als je dan naar voorbeelden van gasfornuizen of inductiekookplaten kijkt - zie respectievelijk hier en hier - dan zie je dat die heel vergelijkbaar zijn. Voor beide warmtebronnen kom je per pit of kookplaat uit op gemiddeld ongeveer 2 kW vermogen. Dus als je een uur lang kookt, verbruik je 2 kWh op vol vermogen.
De gemiddelde Nederlander besteedt volgens het Voedingscentrum afgerond een halfuur aan het avondeten. En we koken zo'n 5,5 dagen per week. Dat komt dus neer op ongeveer 2 uur en 40 minuten koken per week.
Als je uitgaat van de inzet van gemiddeld twee pitten per kooksessie op twee derde van het vermogen, dan kom je op basis van bovenstaande aannames met 2 uur en 40 minuten koken per week uit op een verbruik van ruim 6,9 kWh per week. Op jaarbasis is dat 360,5 kWh.
Voor de inductieplaat zou je bij een verbruik van 360,5 kWh per jaar en een stroomprijs van 0,48 euro per kWh uitkomen op kosten van 173 euro per jaar. Dat lijkt behoorlijk fors! Echter, hierbij hebben we nog geen rekening gehouden met verschillen in efficiëntie. Daarover verderop meer.
Voor aardgas moet je het verbruik in kWh terugrekenen naar verbruik in kuub. Een standaard kuub gas heeft een omrekenwaarde van 9,77 kWh. Met 360,5 kWh kom je dan uit op afgerond 37 kuub voor het jaarverbruik. De kosten bedragen dan 73 euro per jaar.
Koken op inductie is efficiënter
Zoals aangegeven zijn we tot nu toe alleen uitgegaan van de factor tijd en een vergelijkbaar vermogen bij koken op gas en inductie. We hebben dus niet de efficiëntie van de verwarmingsmethode meegenomen.
Het is lastig om efficiëntie goed te berekenen. Je moet hiervoor weten hoeveel sneller je met inductie klaar bent met koken dan bij gas. Met andere woorden, we zouden moeten weten hoeveel sneller een inductieplaat met een even groot wattage als een gasbrander is met het opwarmen van bijvoorbeeld een liter water.
Vooral bij gas zijn hier veel variabelen op te verzinnen, waarbij er altijd een grijs gebied zal blijven. Neem bijvoorbeeld de afstand van de pan tot de gasvlam, de diameter van de brander, de diameter van de pan, de samenstelling van het gas en ga zo maar door. Bij inductie zijn er ook veel, maar minder van dit soort variabelen te vinden.
Uit verschillende tests, waaronder bronnen van Milieu Centraal, blijkt dat er veel variatie bestaat tussen de gemeten efficiëntie. Per saldo varieert dit tussen de 30 en 65 procent voor aardgas en bij inductie kom je uit op cijfers tussen de 70 en 90 procent.
Het lijkt er dus wel op dat je met inductie gemiddeld genomen ongeveer de helft aan efficiëntie wint tegenover gas.
Stel dat we er op basis van bovenstaande berekeningen vanuit gaan dat 37 kuub het daadwerkelijke gasverbruik is op jaarbasis op basis van 2 uur en 40 minuten koken per week. Vervolgens halveren we het benodigde energieverbruik voor inductie ten opzichte van gas. Dit betekent dus dat je hetzij een kortere kooktijd krijgt met inductie, of dat je door minder energieverlies op een lager vermogen kunt koken om in dezelfde tijd een bepaald verhittingsniveau te krijgen.
Bij een halvering van de benodigde energie voor inductie kom je dan uit op een verbruik van 180,25 kWh per jaar, met kosten van 86,50 euro per jaar in ons voorbeeld.
De prijzen komen in dit geval dus dichter bij elkaar te liggen dan aanvankelijk het geval leek.
Koken op inductie duurder dan gas...tenzij je zonnepanelen neemt
Het moge duidelijk zijn dat er veel variabelen meespelen bij de vergelijking tussen koken op gas en inductie. Zoals we lieten zien speelt dus onder meer de mate waarin je efficiënter kookt met inductie een grote rol.
Per saldo lijkt de conclusie te zijn dat overschakelen op inductie niet meteen een voordeel is voor je portemonnee. Dat wil zeggen: als je alle stroom afneemt van je energieleverancier.
Een heel ander verhaal wordt het als je bijvoorbeeld zonnepanelen aanschaft, waarmee je zelf stroom opwekt die je vervolgens (deels) kan inzetten voor koken op inductie; in de zomer is dat uiteraard makkelijker dan in de winter, gelet op de zonuren.
Op het moment dat je gasverbruik voor koken inruilt voor stroom die je zelf opwekt, dalen je maandelijkse energiekosten uiteraard en draagt dit bij aan het terugverdienen van de investering in de zonnepanelen.
